Mất cân bằng giới tính, tỷ lệ nam nhiều hơn nữ tại Việt Nam hiện nay đang là một vấn đề nghiêm trọng trong xã hội hiện nay. Trong tương lai, nếu tình trạng này không có chuyển biến, sẽ gây ra rất nhiều hệ lụy.
Kể từ khi công nghệ siêu âm phát triển, việc biết trước giới tính thai nhi dẫn đến tình trạng lựa chọn giới tính mong muốn. Với tỷ lệ giới tính của Việt Nam những năm trở lại đây, nam giới được sinh ra cao hơn đáng kể so với nữ giới. Điều này dẫn đến rất nhiều hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính tại Việt Nam trong tương lai, bao gồm ảnh hưởng đến xã hội, kinh tế và tinh thần.
Theo số liệu cho thấy, năm 2006, tại Việt Nam tỷ lệ sinh bé trai và bá gái là 109,8/100. Năm 2019 là 111,5/100. Năm 2020 là 121,2/100 và năm 2021 là 111,5/100. Với tỷ lệ bé trai ngày càng mất cân bằng với bé gái, dẫn đến việc mất cân bằng giới tính sẽ dẫn đến những hệ lụy lớn trong xã hội, đặc biệt là từ mô hình gia đình đến quan hệ hôn nhân. Theo dự báo, nếu tình trạng này tiếp tục diễn ra, tỷ lệ nam so với nữ sẽ tiếp tục chênh lệch, tạo ra một số lượng lớn nam giới không có cơ hội kết hôn. Điều này có thể dẫn đến việc gia tăng tình trạng đơn thân, điều mà từ lâu trong văn hóa Việt Nam luôn là điều trăn trở của các thế hệ đi trước.
Thêm vào đó, tình trạng này có thể dẫn đến sự gia tăng của các hành vi phạm tội và bạo lực. Khi không có nhiều lựa chọn kết hôn, nhiều nam giới có thể trở nên thất vọng và có hành vi bạo lực đối với phụ nữ. Sự mất cân bằng giới tính cũng có thể dẫn đến việc gia tăng mại dâm và các tệ nạn xã hội khác, vì một số nam giới có thể tìm kiếm các biện pháp thay thế không chính đáng để thỏa mãn nhu cầu tình cảm và sinh lý của mình.
Mất cân bằng giới tính cũng có thể ảnh hưởng đến kinh tế của đất nước. Với việc ngày càng nhiều đàn ông không có khả năng lập gia đình, nhu cầu tiêu dùng trong xã hội sẽ thay đổi. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hôn nhân không chỉ có ý nghĩa về mặt cảm xúc mà còn ảnh hưởng đến kinh tế. Những cặp vợ chồng thường có xu hướng chi tiêu nhiều hơn cho các hoạt động gia đình và đầu tư cho trẻ em. Sự gia tăng số lượng đàn ông độc thân sẽ làm giảm mức tiêu dùng này, gây ra tác động tiêu cực đến nền kinh tế.
Bên cạnh đó, mất cân bằng giới tính sẽ ảnh hưởng đến sức lao động của đất nước. Khi một phần lớn đàn ông không có gia đình và không có trách nhiệm trong việc nuôi dưỡng con cái, điều này có thể dẫn đến sự chậm lại trong quá trình phát triển xã hội. Hệ lụy này có thể khiến cho lực lượng lao động giảm sút, dẫn đến sự bùng nổ của các vấn đề về kinh tế như thất nghiệp và thiếu hụt lao động.
Còn đối với mặt tinh thần, nam giới không có bạn đời có thể gặp phải cảm giác cô đơn, trầm cảm và thiếu định hướng trong cuộc sống. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy mối liên hệ giữa tình trạng độc thân và sức khỏe tinh thần. Sự thiếu vắng của các mối quan hệ thân thiết có thể dẫn đến tình trạng stress, lo âu và các rối loạn tâm lý khác. Hơn nữa, việc không có gia đình để chăm sóc có thể tạo ra cảm giác vô nghĩa trong cuộc sống, khiến người ta khó tìm thấy động lực trong công việc và các hoạt động xã hội.
Ngoài ra, chênh lệch giới tính sẽ dẫn đến sự bất bình đẳng giới trở nên rõ ràng hơn. Nếu thiếu hụt nữ giới trong các lĩnh vực xã hội quan trọng như chính trị, giáo dục và kinh tế, có thể tạo ra sự mất cân bằng trong quyền lực. Điều này có thể khiến cho tiếng nói của phụ nữ không được đại diện trong các quyết định quan trọng của xã hội.
Việc giải quyết mất cân bằng giới tính cần sự hợp tác của toàn xã hội. Chính phủ có thể triển khai các chiến lược tuyên truyền để nâng cao nhận thức về giá trị của phụ nữ trong xã hội. Cần có thêm các chương trình giáo dục giới tính trong trường học để giúp giới trẻ hiểu rõ hơn về vấn đề này. Đồng thời, các chính sách hỗ trợ cho phụ nữ trong công việc và gia đình cũng nên được nâng cao.
Cần thiết lập những quy định pháp luật nhằm hạn chế việc lựa chọn giới tính thai nhi và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định này. Ngoài ra, các hoạt động giáo dục về bình đẳng giới và quyền phụ nữ cũng nên được đẩy mạnh để thay đổi nhận thức và hành vi của cộng đồng.
Có thể thấy, hệ lụy của mất cân bằng giới tính ở Việt Nam không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là một vấn đề lớn của xã hội, kinh tế và tinh thần. Nếu không có những biện pháp thích hợp, tình trạng này có thể làm gia tăng bất bình đẳng giới, tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý của nam giới và dẫn đến những thay đổi không mong muốn trong cấu trúc xã hội. Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, tổ chức xã hội và cộng đồng để giải quyết vấn đề này, nhằm xây dựng một xã hội công bằng và phát triển bền vững.
Văn Tú/ Ban Phóng viên – Chuyên đề
