Trải qua nhiều thăng trầm, đội ngũ doanh nhân Việt Nam ngày càng lớn mạnh, góp phần quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Nhiều tên tuổi doanh nhân gắn với những tập đoàn kinh tế lớn đã trở thành thương hiệu của Việt Nam. Tuy nhiên, con đường của mỗi doanh nhân không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió mà còn có những câu chuyện thất bại, cay đắng, rất cần được kể đến như những bài học cho chặng đường sắp đến.
Thời gian gần đây, nổi lên câu chuyện doanh nhân phạm tội. Đã có nhiều vụ đại án mà trong đó những doanh nhân ấy đóng vai trò là đồng phạm, lôi kéo quan chức nhà nước vào con đường phạm tội, cũng có khi các đối tượng doanh nhân ấy là “đầu vụ” kéo theo nhiều đồng nghiệp, người thân cùng phạm vào tội danh kinh tế và lừa đảo.
Điều đáng nói, đã có những doanh nhân phạm tội thuộc vào loại tên tuổi “tầm cỡ” trong xã hội, có ảnh hưởng lớn, hoạt động trong nhiều ngành nghề, nhiều địa phương trên cả nước. Đã có những vụ đại án kinh tế mà doanh nhân là kẻ chủ mưu dân dắt nhiều người phạm vào những tội danh mới lạ, chưa từng có ở nước ta.
Cuộc đấu tranh chống suy thoái, chống lại những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên liên quan đến sự tồn vong thể chế và những định hướng căn cốt trong phát triển quốc gia. Cuộc đấu tranh này đã trở nên quyết liệt, khẩn trương, không khoan nhượng. Cũng quyết liệt, cam go chẳng kém là cuộc đấu tranh để bảo vệ định hướng phát triển kinh tế, ngăn chặn các tác động khó lường từ mặt trái của kinh tế thị trường.
Trong bối cảnh này, những vụ án lớn đang được điều tra và xử lý có liên quan đến các đối tượng là doanh nhân đã gợi cho chúng ta rất nhiều suy ngẫm…
Một đất nước muốn giàu mạnh, người dân phải thường trực khát vọng làm giàu và có một tầng lớp tinh hoa để sáng nghiệp, dân dắt, chính là đội ngũ doanh nhân. Một đội ngũ doanh nhân của thời kỳ mới đã hình thành và càng ngày càng lớn mạnh. Đất nước đã phát triển và thay đổi rất nhiều nhờ sự đóng góp lớn lao của các doanh nhân. Những thay đổi ấy làm cho người dân vững tin vào nội lực của đất nước. Tất nhiên, đằng sau sự thay đổi ấy, còn tồn tại nhiều vấn đề phải chấn chỉnh để bảo đảm cho xu thế phát triển bền vững hơn.
Đội ngũ doanh nhân mới của chúng ta được hình thành và phát triển chỉ trong một thời gian chưa dài so với lịch sử đất nước. Đây là một sự lớn mạnh trong bối cảnh của cơ hội mới, đáp ứng những đòi hỏi của thời cuộc. Nhưng nhìn ở một góc độ khác, thì sự lớn mạnh của đội ngũ doanh nhân thời kỳ vừa qua là một bước phát triển nóng. Khi phát triển nóng, những ưu điểm, tất nhiên sẽ song hành cùng những khiếm khuyết, nhược điểm.
Cùng với việc hoàn thiện và điều chỉnh chính sách cho phù hợp, tạo nền tảng cho sự phát triển đúng đắn, cùng với tôn vinh và khuyến khích, thì việc điều chỉnh bằng pháp luật cũng là một yếu tố rất cần thiết để khắc phục những khiếm khuyết và nhược điểm nhằm vun đắp cho sự phát triển.
Những vụ án liên quan đến các đối tượng phạm tội là doanh nhân đã và đang được điều tra, đưa ra xét xử, không phải là để ngăn chặn, hạn chế mà chính là hướng đến một môi trường kinh doanh phát triển lành mạnh.
Báo chí có nhiều nhiệm vụ, trong đó có đấu tranh với những biểu hiện của cái xấu, cái ác và những biểu hiện tiêu cực khác. Báo chí cũng truyền thêm cảm hứng, góp phần xây dựng ý thức xã hội, khơi dậy nguồn lực nội sinh trong mỗi con người để hòa chung vào sức mạnh quốc gia trong công cuộc phát triển.
Người ta đã nói nhiều về việc nhà báo đồng hành với doanh nhân, báo chí đồng hành với doanh nghiệp. Cả hai song hành, hợp tác chặt chẽ với nhau để cùng phát triển. Đây là một truyền thống tốt đẹp đã có từ cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, khi những doanh nghiệp đầu tiên của người Việt được hình thành.
Khi đó, sự ủng hộ mạnh mẽ của giới văn sĩ, nhà báo trên các tờ báo và tạp chí đã tiếp sức cho doanh nhân Việt dần dần chiếm lĩnh thị trường, cạnh tranh với các công ty của người Pháp, người Hoa. Trong giai đoạn vừa qua, báo chí của thời kỳ mới đã thực sự là người đồng hành tin cậy của đội ngũ doanh nhân mới, cổ vũ, chia sẻ với doanh nhân và doanh nghiệp trên con đường phát triển. Ngược lại, báo chí cũng nhận được sự hỗ trợ và chia sẻ của doanh nhân và doanh nghiệp về thực tiễn hoạt động cũng như nguồn lực đáp ứng những đòi hỏi của tiếp cận công nghệ trong thời đại số hóa.
Trong câu chuyện có một số doanh nhân đang bị xừ lý về pháp luật hiện nay thì sự cổ vũ, chia sẻ động viên của báo chí đối với doanh nhân và doanh nghiệp lại càng cần được đẩy mạnh lên một tầng mức nữa, xét cả về hai khía cạnh:
Thứ nhất, đối với các doanh nhân mới dính vòng lao lý vừa qua. Đây đúng là những câu chuyện thật buồn, thật tiếc. Họ sẽ phải đối mặt với pháp luật, phải chịu những chế tài thích đáng, doanh nghiệp của họ sẽ chao đảo, khó khăn. Song, nhìn một cách toàn diện, các doanh nhân dính lao lý chỉ là do một số hành vi vi phạm pháp luật chứ không phải là toàn bộ quá trình lập nghiệp, kinh doanh của họ. Họ đã có một quá trình, đã có kinh nghiệm, có tích lũy, những tài sản chính đáng của họ vẫn còn, doanh nghiệp của họ vẫn đang hoạt động.
Vì thế, không nên để xảy ra chuyện “giậu đổ bìm leo” ở đây. ơ góc độ nhân văn, nhân bản, báo chí đưa tin, lên tiếng phê phán về những sai trái nhưng không nên phủ nhận sạch trơn. Và hơn thế nữa, hãy tiếp tục dõi theo, đồng hành với doanh nhân khi họ có cơ hội quay trở lại, gây dựng lại sự nghiệp của mình.
Thứ hai, những người bị xử lý bằng pháp luật vừa qua chỉ là một bộ phận nhỏ trong đội ngũ doanh nhân đông đảo. Doanh nhân Việt Nam nói chung đều có phẩm chất và năng lực nền tảng, có hoài bão lớn, đã mang đến niềm tự hào cho người Việt. Họ hiện vẫn đang là trụ cột của công cuộc kiến tạo và sáng nghiệp trên con đường nỗ lực phát triển, làm nên một quốc gia thịnh vượng.
Cổ vũ, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của đội ngũ doanh nhân này là một sứ mệnh rất lớn của báo chí.
Theo Nguyễn Thành Phong/Tạp chí Truyền thống và Phát triển
