Với những thành phố lớn như TP.HCM, nơi mà cuộc sống vội vàng và nhu cầu chỗ ở ngày càng tăng cao, vấn đề phòng trọ đang trở thành một thách thức nghiêm trọng. Đặc biệt là sinh viên. Bởi đây là đối tượng còn đang học tập, chưa có thu nhập cao, do chưa có việc làm chính thức. Với việc Chính phủ thực hiện nhiều biện pháp để quản lý và kiểm soát các cơ sở cho thuê phòng trọ, trong đó có việc siết chặt chính sách an toàn phòng cháy chữa cháy, trong bối cảnh này, sinh viên gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm chỗ ở phù hợp với nhu cầu học tập và sinh hoạt của họ.
Chỉ thị 19/CT-TTg và tác động đến nhà trọ dành cho sinh viên
Ngày 1/4, theo Chỉ thị 19/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam, việc siết chặt công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC) đã được triển khai, đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt đối với các nhà trọ. Theo quy định này, các nhà trọ không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn sẽ buộc phải ngừng hoạt động sau ngày 30/3/2025. Quyết định này đã gây ra nhiều lo ngại cho sinh viên, những người phụ thuộc vào các nhà trọ trong việc tìm kiếm chỗ ở trong thời gian học tập.
Các trường Đại học, cao đẳng đều nằm tại các thành phố lớn nên nhu cầu chỗ ở tăng cao trong khi nguồn cung hạn chế đã khiến cho nhiều sinh viên phải chấp nhận sống trong các nhà trọ có điều kiện an toàn không đảm bảo. Các chủ nhà trọ, vì mục đích lợi nhuận, thường bỏ qua các quy định về PCCC, dẫn đến tình huống nguy hiểm cho người thuê.
Nếu như đối với công nhân, việc thuê trọ là nhu cầu tất yếu, nhưng đối tượng này đã đi làm, có thu nhập ổn định nên không quá khó để tìm kiếm cho bản thân và gia đình một nhà trọ có tiêu chuẩn nhất định, nhà trọ có thể “cao cấp” hơn một chút. Nhưng với sinh viên, vì chưa đi làm chưa có nguồn thu nhập ổn định, chi phí học tập và sinh hoạt chủ yếu dựa vào cha mẹ trợ cấp nên việc thuê một nhà trọ rẻ tiền để tiết kiệm chi phí là điều tất yếu.
Theo thống kê, tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, hàng triệu sinh viên đang sinh sống trong các nhà trọ. Rất nhiều nhà trọ không được trang bị đầy đủ hệ thống phòng cháy, chữa cháy, khiến cho các vụ cháy nổ có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Điều này không chỉ đe dọa tính mạng mà còn gây tâm lý hoang mang cho sinh viên.

Chỉ thị 19/CT-TTg được ban hành nhằm làm giảm thiểu rủi ro từ những vụ cháy nổ có thể xảy ra trong các nhà trọ. Nhu cầu bảo vệ tính mạng và tài sản của sinh viên là điều cấp thiết. Qua chỉ thị này, nhà nước yêu cầu các cơ sở lưu trú phải thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn PCCC, như lắp đặt hệ thống báo cháy, bình chữa cháy, và đào tạo cho quản lý nhà trọ và người thuê về kỹ năng ứng phó khi có sự cố.
Mặc dù Chỉ thị này nhận được sự đồng tình của nhiều người, nhưng cũng đặt ra thách thức lớn cho sinh viên trong việc tìm kiếm chỗ ở sau khi các nhà trọ không đạt yêu cầu sẽ bị đóng cửa. Nhiều sinh viên sống xa nhà sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nhà trọ đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn an toàn mà vẫn có giá hợp lý.
Với thời hạn được đưa ra cho việc siết chặt tiêu chuẩn PCCC , sinh viên sẽ phải chịu áp lực ngày càng tăng. Rất có thể, lượng nhà trọ sẵn có sẽ giảm đi đáng kể, dẫn đến việc gia tăng giá thuê. Nhiều sinh viên có khả năng sẽ phải chấp nhận sống trong điều kiện tồi tệ hơn, trong khi các chủ nhà trọ hợp pháp buộc phải đầu tư lớn để đáp ứng tiêu chuẩn mới.
Cần sự vào cuộc của các cấp để giải quyết
Thời điểm này, thiết nghĩ chính quyền địa phương có thể hỗ trợ các nhà trọ trong việc cải tạo và nâng cấp cơ sở hạ tầng để đáp ứng tiêu chuẩn PCCC. Ngoài ra, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức trong cộng đồng về an toàn cháy nổ cũng là điều cần thiết.
Các trường đại học cũng nên có chương trình hợp tác với các nhà trọ đạt tiêu chuẩn, tạo ra danh sách uy tín để sinh viên có thể tham khảo. Việc khuyến khích phát triển mô hình nhà ở sinh viên an toàn, ví dụ như ký túc xá hoặc căn hộ sinh viên, cũng cần được chú trọng để đảm bảo chỗ ở cho sinh viên.

Chỉ thị 19/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ đưa ra nhiều thách thức nhưng cũng là cơ hội để cải thiện môi trường sống của sinh viên. Điều quan trọng là chính phủ, các cơ quan chức năng và cộng đồng cần phối hợp chặt chẽ để tạo ra một môi trường an toàn cho sinh viên. Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, sự hỗ trợ từ phía nhà nước và xã hội là rất cần thiết để đảm bảo sinh viên có nơi ở an toàn và thuận lợi, góp phần vào sự phát triển bền vững của giáo dục nước nhà.
Huỳnh Nam/ Ban Phóng viên – Chuyên đề